Engang
Engang téh nyaéta bagéan anu ngawangun kecap anu magrupakeun sempalan tina kecap dina hiji engap/rénghap napas (hawa), di mana raket patalina jeung pola tur wangunan kecap. Dina basa Indonésia disebutna suku kata.
Engang anu kecap tungtungna ku vokal disebut engang buka / suku buka (ra-ha-yu), nalika kecap tungungna konsonan disebut engang tutup / suku tutup (san-cang).
Salam manis Rell
Pola Engang
Pola atawa sistem engang basa Sunda anu nyokot dina kecap biasa dirumuskeun kieu.
- Kecap-kecap asal dina basa Sunda aya nu diwangun ku :
- Saengang (ekasuku), conto kecap : jeung
- Dua engang (dwisuku), conto kecap : bapa >> ba-pa
- Tilu engang (trisuku), conto kecap : kalapa >> ka-la-pa
- Opat engang (catursuku), conto kecap : andalemi >> an-da-le-mi
- Lima engang (pancasuku), conto kecap : murukusunu >> mu-ru-ku-su-nu
- Vokal dina basa Sunda bisa madeg mandiri jadi engang, contona: a-ki, e-ma, i-eu.
- Konsonan dina basa Sunda teu bisa madeg mandiri jadi engang.
- Konsonan ngantet (kluster) basa Sunda salawasna nyicingan posisi di awal kecap, taya nu nyicingan posisi di tungtung kecap iwal nu mangrupa pangaruh basa deungeun, contona: -ks dina kecap /kompleks/.
- Konsonan kadua dina runtuyan konsonan ngantét umumna mangrupa konsonan /l/, /r/, /w/, jeung, /y/; sok sanajan nu dituturkeun ku /w/ jeung /y/ mah pohara saeutikna.
Wangunan Engang
Wangunan engang mangrupa susunan vokal atawa pabaurna vokal jeung konsonan dina hiji engang. Wangunan engang atawa pola kanonik basa Sunda téh kieu :
- V : a-ya, i-mah, u-ba, é-céng, e-ma, é-ta, eu-reun, jste.
- VK : an-cin, an-tep, un-cal, én-tog, jste.
- KV : ca-i, ba-pa, na-on, ré-a, se-lop, jste.
- KVK : buk-ti, tun-duh, kon-ci, ban-ter, jste.
- KKV : bru-bro, tri-plék, ti-bra, tra-di-si, jste.
- KKVK : ga-jleng, prak, tri-plek, se-truk, jste.
Jaba ti éta, ku aya pangaruh basa kosta, basa Sunda, mikawanoh wangunan engang kieu :
- VKK : ons, éks.
- KVKK : teks, kon-téks.
- KKVKK : kom-pléks.
- KKKV : stra-té-gi, stra-ta.
- KKKVK : struk-tur, in-struk-si.
- KVKKK : korps.
V : Vokal
K : Konsonan
0 komentar:
Posting Komentar